نحوه اقدام ادارات کل امور مالیاتی در بررسی فرم­ های موضوع تبصره ماده (۱۰۰) اصلاحی مصوب ۱۳۹۴/۰۴/۳۱ قانون مالیات­ های مستقیم تسلیمی مودیان برای عملکرد سال ۱۳۹۸

رئیس محترم امور مالیاتی شهر و استان تهران

مدیرکل محترم امور مالیاتی …

با سلام و احترام،

موضوع: نحوه اقدام ادارات کل امور مالیاتی در بررسی فرم­ های موضوع تبصره ماده (۱۰۰) اصلاحی مصوب ۱۳۹۴/۰۴/۳۱ قانون مالیات­ های مستقیم تسلیمی مودیان برای عملکرد سال ۱۳۹۸

  با عنایت به بارگذاری فرم­های موضوع تبصره ماده (۱۰۰) اصلاحی مصوب ۱۳۹۴/۰۴/۳۱ قانون مالیات­های مستقیم تسلیمی مودیان برای عملکرد سال ۱۳۹۸ در سامانه سنیم و نظر به سوالات و ابهامات مطروحه ادارات کل امور مالیاتی در خصوص چگونگی نحوه اقدام همکاران شاغل در حوزه کاری ثبت و پردازش اظهارنامه در پذیرش و یا عدم پذیرش فرم­های مذکور و به منظور ایجاد رویه واحد در اقدامات حوزه­های کاری مذکور در ادارات امور مالیاتی سراسر کشور، مقرر می­دارد;

1)     با عنایت به اصلاحات اعمال شده در قانون مالیات­های مستقیم و به منظور گسترش فرهنگ مشارکت عمومی در تامین درآمدهای کشور از طریق خود اظهاری مالیاتی مودیان، صدور حداکثری اوراق قطعی بر اساس میزان مالیات مقطوع تعیین شده در دستورالعمل شماره 200/99/510 مورخ 1399/05/11، مطلوب نظر سازمان متبوع می­باشد لیکن این امر مانع از مطالبه مالیات عادلانه صرفا در چارچوب مفاد دستورالعمل یاد شده نخواهد بود.

2)     با توجه به محدودیت­های موجود در شناسایی و الحاق اطلاعات بارگذاری شده در سامانه جستجو و استخراج اطلاعات مالیاتی برای مودیان چند پرونده­ای و مشارکتی، امکان انطباق سیستمی میزان فروش واقعی مودی با میزان فروش ابرازی در فرم­های تسلیمی و یا تطابق آن با حد نصاب موضوع بند(1) دستورالعمل شماره 200/99/510 مورخ 1399/05/11 برای عملکرد سال 1398 میسر نبوده و ضروری است به منظور اجرای صحیح مفاد بندهای (5) و (6) دستورالعمل اخیر الذکر،کارمندان شاغل در حوزه کاری ثبت و پردازش اظهارنامه بررسی­های لازم را در این ارتباط معمول و مستند به اسناد و مدارک متقن و غیر قابل انکار و با توجه به اطلاعات الصاق شده به پرونده مالیاتی در این ارتباط اقدام نمایند. 

3)     پذیرش فرم موضوع تبصره ماده(100)  قانون مالیات­های مستقیم تسلیمی مودیان با افزایش میزان مالیات نسبت به مالیات ابرازی مودی در فرم تسلیمی، فقط در چارچوب مفاد بندهای(10) و (16) دستورالعمل شماره 200/99/510 مورخ 1399/05/11 مجاز بوده و در سایر موارد افزایش میزان مالیات در سامانه با وضعیت پذیرش فرم تبصره ماده (100) قانون مالیات­های مستقیم مغایر با مفاد دستور العمل بوده و قابل پیگیری توسط مراجع نظارتی سازمان خواهد بود.

4)     نظر به این­که در صورت خروج مودی از شمول مفاد تبصره ماده (100) قانون مالیات­های مستقیم(برای آن دسته از مودیانی که به جای تسلیم اظهارنامه مالیاتی فرم موضوع تبصره ماده(100) قانون مالیات­های مستقیم را به سازمان تسلیم نموده­اند)، مودی مشمول جریمه غیر قابل بخشودگی موضوع ماده(192) قانون یاد شده بوده و از هرگونه معافیت قانونی از جمله معافیت موضوع ماده (101)  قانون مذکور برای عملکرد سال 1398 محروم خواهد شد لذا به منظور جلوگیری از هرگونه تضییع احتمالی حقوق مودیان، مقرر شده است، تایید نهائی خروج مودی از شمول دستورالعمل مذکور پس از بررسی مستندات و موارد اعلامی ادارات کل، توسط این دفتر در سامانه سنیم اعمال شود. در همین راستا و به منظور تسریع در بررسی موارد، رعایت نکات ذیل ضروری می­باشد:

الف) دلایل عدم پذیرش مشمولیت مودی در(6) حالت در سامانه لحاظ شده است.

الف-1) مودی مشمول گروه اول می­باشد. در این حالت صرفا ادعای ادارات کل با موارد مندرج درآیین نامه اجرایی مربوط به نوع دفاتر، اسناد و مدارک و روش­های نگهداری و نمونه اظهارنامه مالیاتی و نحوه ارائه برای رسیدگی و تشخیص مالیات موضوع ماده(95) اصلاحی مصوب 1394/04/31 قانون مالیات­های مستقیم در ارتباط با اشخاص مشمول گروه اول که با عنایت به بخشنامه­های صادره برای عملکرد سال 1398 مجری خواهد بود انطباق داده شده و با توجه به اسناد و مدارک ارسالی ادارات کل در این ارتباط اظهار نظر خواهد شد.

الف-2) سال 1398 سال اول فعالیت مودی می­باشد. در این حالت و با توجه به اطلاعات موجود در سامانه ثبت نام مودیان، امکان ارسال فرم تبصره ماده(100) قانون مالیات­های مستقیم برای مودیانی که سال 1398 اولین سال فعالیت آنها در محل فعالیت اعلامی در سامانه ثبت نام بوده ، در سامانه میسر نبوده است لیکن در مواردی مشاهده شده است که مودی علی رغم عدم انجام فعالیت در سال 1397برای سال اخیر الذکر اظهارنامه مالیاتی و یا فرم موضوع تبصره ماده(100) قانون مالیات­های مستقیم تسلیم نموده است و با توجه به تکلیف سازمان به اعلام نظر در ارتباط با اظهارنامه یا فرم تسلیمی عملکرد سال 1397، عدم فعالیت مودی با تعیین مالیات صفر در سامانه­های سازمان لحاظ شده و همین عدد مالیات صفر  علی رغم انجام فعالیت در سال 1398 مبنای محاسبه مالیات مقطوع سال 1398 قرار گرفته است. بنابراین در این موارد ارائه گزارش عدم فعالیت مودی در سال 1397برای تایید ادعای ادارات کل امور مالیاتی توسط این دفتر ضروری می­باشد.

الف-3) عدم ثبت کارتخوان متصل به شبکه پرداخت بانکی. در این حالت نیز با توجه به اطلاعات اخذ شده از سامانه­های اطلاعاتی سازمان امکان ارسال فرم تبصره ماده(100) قانون مالیات­های مستقیم برای کلیه صاحبان حرف و مشاغل پزشکی، پیراپزشکی، داروسازی و دامپزشکی که در اجرای حکم بند(ی) تبصره (6) قانون بوجه سال 1398 و بخشنامه­های صادره مرتبط با آن، در سال 1398 ملزم به استفاده از پایانه فروشگاهی(کارتخوان بانکی)شده بودند ولی به تکالیف قانونی خود در موعد مقرر عمل ننموده­اند، در سامانه میسر نبوده است لیکن با توجه به ادعای تعدادی از صاحبان حرف ذکرشده مبنی بر عدم رابطه مستقیم مالی با بیمار و به تبع آن عدم الزام به اجرای تکلیف مذکور، در سامانه­های سازمان امکانی لحاظ شد که با ابراز مودی مبنی بر عدم وجود رابطه مستقیم مالی با بیمار، شرایط تسلیم فرم تبصره ماده (100) قانون مالیات­های مستقیم برای ایشان فراهم شده است . بنابراین صرفا در صورت ارسال مستندات مثبته مبنی بر وجود رابطه مستقیم مالی با بیمار برای این دسته از مودیان توسط ادارات کل، مراتب عدم پذیرش مشمولیت مودی به تایید این دفتر خواهد رسید.

الف-4)  عدم استفاده از پایانه فروشگاهی توسط مشمولین بند(ی) تبصره (6) قانون بوجه سال 1398. در مواردی که بر اساس شواهد و قرائن مستند مشمولین این حکم علیرغم ثبت شماره سریال دستگاه کارتخوان خود در سامانه سازمان، عملا از آن برای دریافت درآمد ناشی از ارائه خدمات استفاده نمی­نمایند.        

الف-5) عدم حفظ ضوابط معافیت یا نرخ صفر مالیاتی در طی سال 1398.در این حالت ارسال مستندات لازم مبنی بر خروج مودی از ضوابط معافیت یا نرخ صفر مالیاتی برای تایید عدم شمول مفاد تبصره ماده(100) قانون مالیات­های مستقیم به مودی، الزامی است.

الف-6) فروش کالا/ درآمد حاصل از ارائه خدمات مودی در سال 1398 بیش از مبلغ9,900,000,000  ریال می­باشد. با عنایت به محدودیت­های عنوان شده در بند (3) این نامه، اعتبارسنجی اظهارات مودی مبنی بر فروش کمتر از حد نصاب اعلام شده، مستلزم بررسی­ تکمیلی در حوزه کاری ثبت و پردازش اظهارنامه خواهد بود. به همین منظور بر اساس پیشنهاد این دفتر، گزارشی تحت عنوان گزارش تطبیقی مرحله­ای به منظور ایجاد سهولت در بهره برداری از اطلاعات موجود در سامانه جستجو و استخراج اطلاعات مالیاتی در حال ندوین می­باشد که در اولین مرحله گزارشی شامل اطلاعات سرجمع فصلی و سالانه یک مودی را تولید و به منظور بهره­برداری در اختیار ادارات کل قرار می­دهد. با عنایت به اینکه استفاده از این گزارش منتج به تسهیل در اتخاذ تصمیم برای همکاران شاغل در حوزه کاری ثبت و پردازش اظهارنامه به منظور بررسی فرم­های تسلیمی موضوع تبصره ماده (100) قانون مالیات­های مستقیم مودیان خواهد شد لذا این دفتر طی نامه شماره 235/45452/د مورخ 1399/10/13 عنوان دفتر علوم داده­های مالیاتی، تسریع در ایجاد دسترسی ادارات به گزارش مذکور به منظور بهره­برداری از آن در فرآیند بررسی فرم­های تبصره ماده(100) قانون مالیات­های مستقیم را خواستار شده است. همچنین در این نامه در ارتباط با برداشت موثر اطلاعات مربوط به مودیانی که مالیات مقطوع عملکرد سال 1398 آنها مورد تایید قرار گرفته و اوراق قطعی مالیاتی آنها نیز صادر می­شود، راهکارهای لازم پیشنهاد شده است.

 با عنایت به توضیحات فوق و با توجه به مندرجات بند(1)  این نامه، هرگونه تایید ادعای ادارات کل مبنی بر عدم شمولیت دستورالعمل تبصره ماده(100) قانون مالیات­های مستقیم به مودی در این حالت، مستلزم ارائه مستندات متقن و غیر قابل انکار حصول درآمد یا میزان فروش بیش از مبلغ حد نصاب اعلام شده  از جمله اطلاعات مندرج در سامانه جستجو و استخراج مالیاتی، گزارش تنظیمی در خصوص بررسی اطلاعات گردش حساب­های بانکی و یا اخذ و ارسال اطلاعات استخراجی از دستگاه کارتخوان بانکی مورد استفاده مودی در محل فعالیت در سال 1398 خواهد بود و  این دفتر از پذیرش مواردی که فاقد مستندات متقن و غیر قابل انکار می­باشند خودداری خواهد نمود. 

ب) به منظور تسریع در تبادل اطلاعات و اسناد و مدارک فیمابین ادارات کل اجرایی و دفتر حسابرسی مالیاتی، همکاران  این دفتر به شرح ذیل پاسخگوی ابهامات ادارات کل در خصوص نحوه اقدامات مرتبط با پذیرش یا عدم پذیرش شمولیت دستورالعمل تبصره ماده(100) قانون مالیات­های مستقیم می­باشند. ضروری است به منظور دستیابی به نتایج بهینه در این ارتباط، ادارات کل احدی از همکاران آشنا به سامانه سنیم و آگاه به مقررات دستورالعمل تبصره ماده (100) قانون مالیات­های مستقیم را به صورت مکتوب به  این دفتر معرفی نمایند.

ب-1)  رابط این دفتر با ادارات کل امور مالیاتی شمیرانات، شمال شهر تهران، آذربایجان شرقی، اصفهان، آذربایجان غربی، گیلان، کرمان، ایلام، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان ، سرکار خانم زائری به شماره تلفن 39903926

ب-2) رابط این دفتر با ادارات کل امور مالیاتی شرق استان تهران، شرق شهر تهران،مرکز تهران، خراسان رضوی، اردبیل، مرکزی، قم، بوشهر، خراسان شمالی و کهگیلویه و بویر احمد ، جناب آقای یاوری به شماره تلفن 39903926

ب-3) رابط این دفتر با ادارات کل امور مالیاتی غرب استان تهران، غرب شهرتهران، همدان، خوزستان، یزد، گلستان، سمنان، چهارمحال و بختیاری و کردستان، جناب آقای ناطقی به شماره تلفن 39903926

ب-4) رابط این دفتر با ادارات کل امور مالیاتی جنوب استان تهران، جنوب شهرتهران،البرز، کرمانشاه، هرمزگان، مازندران، فارس، قزوین، زنجان و لرستان سرکار خانم بیات سرمدی به شماره تلفن 39903926

ج) با عنایت به مفاد بند(16) دستورالعمل شماره 200/99/510 مورخ 1399/05/11، میزان مالیات مقطوع پزشکانی که در عملکرد سال 1398 مشمول حکم بند(ک) تبصره (6) قانون بودجه سال 1398 بوده­اند معادل مالیات تعیین شده به شرح بند(2) دستورالعمل یاد شده و یا مالیات مکسوره از آنها از طرف مراکز درمانی، هرکدام بیشتر باشد تعیین می­شود لذا ضمن تاکید بر لزوم بررسی سامانه­های مرتبط با درج اطلاعات میزان مالیات مکسوره پزشکان محترم به منظور تعیین مالیات مقطوع عملکرد سال 1398 این بخش از مودیان، اعلام می­دارد هرگونه استرداد مالیات برای پزشکانی که در عملکرد سال 1398 مشمول دستورالعمل تبصره ماده (100)  قانون مالیات­های مستقیم شناخته شده و مالیات آنها به صورت مقطوع بر اساس یکی از شاخص­های اعلام شده به شرح فوق تعیین و قطعی می­شود مجاز نبوده و مالیات­های پرداختی شناسایی شده برای این دسته از مودیان بعد از صدور برگ قطعی به حساب مالیات همان سال منظور و به هیچ وجه قابل استرداد نمی­باشد. در همین راستا در صورتی­که  در حسابرسی پرونده مالیاتی مراکز درمانی مشخص گردید مراکز مذکور به تمامی یا بخشی از تکالیف خود در اجرای مفاد حکم بند(ک) تبصره (6) قانون بودجه سال 1398 عمل ننموده­اند، صرف قطعیت پرونده مالیاتی عملکرد سال 1398  پزشک یا پزشکان مرتبط، مانع از مطالبه و وصول مالیات مکسوره منطبق با مفاد حکم بند(ک) تبصره (6) قانون بودجه سال 1398 نخواهد بود و در صورتی­که پس از صدور اوراق قطعی مالیات مقطوع سال 1398 پزشکان موضوع این بند، اسناد و مدارک مثبته جدیدی از حیث کسر مالیات مکسوره از طریق حسابرسی مراکز درمانی و یا سایر مراجع ذی­ربط به اداره امور مالیاتی مربوط به فعالیت پزشک واصل گردید، اداره امور مالیاتی اخیر الذکر مکلف به صدور برگ قطعی اصلاحی خواهد بود.

د) با عنایت به مفاد بند(5) دستورالعمل شماره 200/99/510 مورخ 1399/05/11، در صورتی­که مستند به اسناد و مدارک مثبته مشخص شود مجموع فروش کالا و ارائه خدمت مودی در سال 1398 بیش از مبلغ ابرازی مودی به عنوان فروش کالا و خدمات و سایر درآمدها در فرم­ تبصره ماده(100) قانون مالیات­های مستقیم می­باشد(مشروط بر این­که مجموع درآمد مودی از حد نصاب مقرر(9,900,000,000ریال) تجاوز ننماید)، ادارات کل امور مالیاتی مکلف خواهند بود ابتدا با پذیرش فرم مالیات مقطوع ابرازی مودی، برگ قطعی مالیات را صادر و سپس با توجه به اسناد و مدارک مثبته به دست آمده با رعایت مقررات بند(4) ماده(41) آیین نامه اجرایی موضوع ماده (219) قانون مالیات­های مستقیم نسبت به محاسبه و مطالبه مابه التفاوت مالیات متعلقه با رعایت مقررات مربوطه اقدام نمایند. به عنوان مثال:

برای  عملکرد سال 1398 شخص حقیقی صاحبان مشاغل (الف) مفروضات زیر وجود دارد:

فروش ابرازی در فرم تسلیمی موضوع تبصره ماده (100) قانون مالیات­های مستقیم:

3,300,000,000ریال

مالیات ابرازی در فرم تسلیمی موضوع تبصره ماده (100) قانون مالیات­های مستقیم:                       85,000,000 ریال

فروش مستند با عنایت به اطلاعات موجود در سامانه جستجو و استخراج اطلاعات مالیاتی:          8,800,000,000 ریال

 با توجه به درآمد کتمان شده مودی، تعیین درآمد مشمول مالیات مودی با رعایت مفاد بند(4-1) ماده (41) آیین نامه اجرائی موضوع ماده (219) قانون مالیات­های مستقیم صورت می­پذیرد.

نسبت سود فعالیت مودی از طرف سازمان معادل 15% اعلام شده است.

با عنایت به مفروضات فوق مالیات متمم مودی به شرح ذیل تعیین خواهد شد:

درآمد مشمول مالیات با رعایت مفاد بند(4-1) ماده (41) آیین نامه:

 ریال  1,320,000,000= 15% * 8,800,000,000

درآمد مشمول مالیات پس از کسر معافیت موضوع ماده (101) قانون مالیات­های مستقیم: 

ریال  1,062,000,000= 258,000,000–1,320,000,000

تبصره (2) ماده (186) قانون مالیات­های مستقیم:

ریال 1,062,000 =1/1000  * 1,062,000,000

درآمد مشمول مالیات پس از اعمال تبصره (2) ماده (186) قانون مالیات­های مستقیم:

ریال 1,060,938,000  =  1,062,000  –  1,062,000,000

ریال  75,000,000=15% * 500,000,000 

ریال    + 100,000,00= 20% * 500,000,000 +         

ریال     +  15,234,500=  25% * 60,938,000+

ریال    190,234,500               1,060,938,000

میزان مالیات ناشی از درآمد کتمان شده قابل مطالبه( مالیات متمم): 

ریال   105,234,500= 85,000,000 – 190,234,500

جریمه ناشی از کتمان درآمد موضوع ماده (192) قانون مالیات­های مستقیم:

ریال     31,570350 =  30% * 105,234,500

علی رستم پور

مدیر کل دفتر حسابرسی مالیاتی

قانون مالیات های مستقیم

ماده ۱۰۰ قانون مالیات های مستقیم