🔹قالب شناسه یکتای حافظه مالیاتی و شماره منحصر به فرد مالیاتی (ویژه سامانه مودیان)
1 -هدف
به منظور پیاده سازی سامانه مودیان و با توجه به لزوم صدور صورتحساب معتبر و یکتا در نظام شبکه پایانه فروش، استفاده از شماره منحصر به فرد مالیاتی یکتا مندرج بر روی صورتحساب ضروری و مهم می باشد. با توجه به این موضوع تمهیداتی توسط سازمان امور مالیاتی برای تهیه قالب شماره منحصر به فرد مالیاتی با پیش بینی موارد ذیل در نظر گرفته شده است:
• استفاده از حداقل طول برای شماره منحصر به فرد مالیاتی.
• خوانا و یکتا بودن در سامانه مودیان.
• عملیاتی بودن برای انواع کسب و کار با تعداد صورتحساب صادره متفاوت.
• پوشش تعداد شماره برای حداقل ۱۰ سال
2 -تعاریف
در نگارش این سند، اصطلاحات و تعاریف و مفاهیم ذیل مورد استفاده قرار گرفته است:
• سازمان: سازمان امور مالیاتی به عنوان متولی و حاکم مالیاتی کشور
• سامانه مؤدیان: سامانه ای است تحت مدیریت سازمان که در آن به هر مؤدی، کارپوشه ویژه ای اختصاص یافته و تبادل اطلاعات میان مؤدیان و سازمان منحصرا از طریق آن کارپوشه انجام می شود. مؤدیان می توانند با استفاده از هر گونه سخت افزار یا نرم افزار اعم از رایانه شخصی، پایانه فروشگاهی، سامانه های ابری یا هر وسیله دیگری که حافظه مالیاتی به آن متصل شده باشد، به سامانه مؤدیان متصل شوند. مرجع نهائی ثبت، صدور و استعلام صورتحساب الکترونیکی سامانه مؤدیان می باشد
• پایانه فروشگاهی: رایانه، دستگاه کارتخوان بانکی (pos)، درگاه پرداخت الکترونیکی یا هر وسیله دیگری که امکان اتصال به شبکه های الکترونیکی پرداخت رسمی کشور و سامانه مؤدیان را داشته و از قابلیت صدور صورتحساب الکترونیکی برخوردار باشد
• حافظه مالیاتی: نوعی حافظه الکترونیکی است که برای ثبت و نگهداری اطلاعات مندرج در صورتحساب های الکترونیکی و انتقال آن به سامانه مودیان مورد استفاده قرار می گیرد. حافظه مالیاتی می تواند به شکل سخت افزاری یا نرم افزاری باشد. حاقظه مالیاتی تحت نظارت سازمان توسط مؤدی برای ثبت صورتحساب الکترونیکی مورد استفاده قرار می گیرد. هر حافظه مالیاتی باید دارای شماره
شناسه یکتا باشد. شناسه یکتای حافظه مالیاتی توسط سازمان اختصاص داده می شود.
• صورتحساب الکترونیکی: صورتحسایی است دارای شماره منحصر به فرد مالیاتی که اطلاعات مندرج در آن، در حافظه مالیاتی فروشنده ذخیره می شود. مشخصات و اقلام اطلاعاتی صورتحساب الکترونیکی، متناسب با نوع کسب و کار توسط سازمان تعیین و اعلام می شود. در مواردی که از دستگاه کارتخوان بانکی یا درگاه پرداخت الکترونیکی به عنوان پایانه فروشگاهی استفاده می شود، رسید یا گزارش الکترونیکی پرداخت خرید صادره در حکم صورتحساب الکترونیکی است.
• شماره منحصر به فرد مالیاتی: شماره ای است یکتا در سامانه مود پان که به ازای هر صورتحساب تولید شده و به صورت منحصر به فرد به آن صورتحساب تخصیص داده می شود. این شماره دارای بخش های اطلاعاتی خاص بوده که جزئیات آن در این سند ذکر شده است.
• شناسه یکتای حافظه مالیاتی: شناسه ای است یکتا دارای مقداری ثابت و منحصر به فرد که به هر حافظه مالیاتی در سطح کشور اختصاص داده می شود، این شناسه از مولفه های تشکیل دهنده شماره منحصر به فرد مالیاتی می باشد که پس از درخواست مودی در کارپوشه تولید و در اختیار وی قرار خواهد گرفت.
• شناسه یکتای شرکت ارائه کننده خدمات مالیاتی: شناسه ای است یک دارای مقداری ثابت و منحصر به فرد که به هر شرکت ارائه کننده خدمات مالیاتی در سطح کشور اختصاص داده می شود
3- ساختار کلی شماره منحصر به فرد مالیاتی
ساختار شماره منحصر به فرد مالیاتی از چهار مولفه با طول ثابت تشکیل شده است، طول شماره منحصر به فرد مالیاتی ۲۲ کاراکتر و به صورت ثابت می باشد. در ادامه هر یک از مولفه ها به تفصیل شرح داده شده اند.
رقم کنترلی | سریال داخلی صورتحساب حافظه مالیاتی | تاریخ ثبت صورتحساب در حافظه مالیاتی | شناسه یکتای حافظه مالیاتی |
با الگوریتم Verhoeff | به صورت Hex با طول ثابت 10 رقم | به صورت Hex با طول ثابت 5 | با طول ثابت 6 کاراکتر |
3-1 -مولفه های شماره منحصر به فرد مالیاتی
3-1-1 -شناسه یکتای حافظه مالیاتی
با توجه به منحصر به فرد بود شناسه یکتا به ازای هر حافظه مالیاتی، نیاز به تعدادی شناسه به اندازه تعداد حافظه مالیاتی تخمین زده شده در سطح کشور می باشد. باتوجه به برآوردها شناسه ای با طول 6 کاراکتر در نظر گرفته شده است. این روش قادر به تولید حداقل 300 میلیو شناسه یکتای حافظه مالیاتی می باشد.
کاراکترهای مورد استفاده در شناسه یکتای حافظه مالیاتی به شرح ذیل می باشند:
- کاراکتر های مجاز: شامل 26 کاراکتر 9-1 و A D E F G H K M N O P R T W X Y Z
- کاراکترهای اختصاصی بانک مرکزی: کاراکترهای P و N به حرف اول شناسه یکتاهای حافظه مالیاتی مربوط به ابزار پرداخت اختصاص داده می شود، امکا تخصیص این کاراکترها به عنوا اولین کاراکتر در سایر شناسه یکتا حافظه مالیاتی وجود دارد.
- کاراکترهای اختصاصی شرکت های معتمد ارائه کننده خدمات مالیاتی: شناسه یکتای شرکت های معتمد ارائه کننده خدمات مالیاتی با کاراکترهای TP آغاز می شود، امکان تخصیص این 2 کاراکتر به عنوان اولین کاراکترها در سایر شناسه یکتا حافظه مالیاتی وجود ندارد.
- کاراکترهای ممنوعه: شامل پنج کاراکتر V Q L J I و عدد 0 که به دلیل تشابه زیاد با سایر کاراکترها و عدم امکان تشخیص، استفاده از آن ها جایز نمی باشد.
- کاراکترهای ذخیره: شامل چهار کاراکتر U S C B می باشند که به دلیل میزان تشابه کمتر با سایر کاراکترها به عنوان کاراکتر ذخیره در نظر گرفته شده اند.
دریافت و تخصیص شناسه یکتا حافظه از طریق زیرسامانه کارپوشه مودی انجام می پذیرد. برای این منظور مودی وارد کارپوشه خود شده و پس از ا تخاب محل فعالیت از طریق بخش عضویت، گزینه درخواست شناسه یکتا را انتخاب می نماید.
3-1-2-تاریخ ثبت صورتحساب در حافظه مالیاتی
این مولفه در برگیرنده تاریخ ثبت و صدور صورتحساب در حافظه مالیاتی در قالب مهر زمانی یونیکس و با دقت روز می باشد. در این حالت مولفه مورد نظر دارای طول ثابت 5 رقم از نوع عددی و در مبنای 16(Hex ) و تکمیل شونده با صفر از سمت چپ خواهد بود. این مؤلفه در برگیرنده تعداد روزهای سپری شده از تاریخ 1970/01/01 میلادی تا تاریخ ثبت صورتحساب در حافظه مالیاتی می باشد.
مثال:
در صورتی که تاریخ ثبت صورتحساب در حافظه مالیاتی برابر تاریخ 30/04/1399باشد محاسبه مهر زمانی یونیکس به شرح ذیل میباشد:
-1تاریخ معادل میلادی تاریخ ذکر شدهبهصورت ذیل میباشد:
1399/04/30شمسی ⇔ میلادی2020/07/20
-2مهر زمانی یونیکس(برحسب روز) تاریخ20/07/2020از تاریخ01 /01/1970معادل عدد ذیل میباشد:
18463 روز
-3بعد از بدستآوردن عدد هگزا دسیمال معادلمهر زمانی یونیکس و اضافه نمودن عدد صفر به ابتدای آن، تاریخ مد نظر برای استفاده شماره منحصر به فرد مالیاتی بدست می آید:
1846310 ⇔ 0481F16
3–1–3–سریال صورتحساب داخلی حافظه مالیاتی
مولفه متغیر تشکیل دهنده شماره منحصر به فرد مالیاتی است که مقدار آن درون هر حافظه مالیاتی منحصر به فرد میباشد. این مقدار به ازای هر صورتحساب ثبت شده توسط جافظه مالیاتی متفاوت و به صورت متناوب و تصاعدی تولید میشود.
با توجه بهپیشبینی حداکثر صورت حساب صادره توسط هر حافظه مالیاتی به تعداد میلیون در روز، تعداد سریال داخلی مورد نیاز برای صدور و درج در شماره منحصر به فرد مالیاتی صورتحساب برای 10سال به صورت زیر محاسبه می شود:
3,650,000,000¸= میلیون 1 صورتحساب در روز × 365 روز یک سال × 10 سال
با توجه به عدد به دست آمده و رعایت نیازمندی سیستم پرداخت بانکی کشور عددی با طول 12 رقن پیش بینی شده است. همچنین برای کاهش طول عدد میتوان از مبنای 16 (Hex) به جای مبنای 10(Dec) استفاده نمود، در نتیجه عددی با طول 10 رقم (مبنای 16) می تواند پاسخگوی نیازهتی کسب و کار و سیستم پرداخت بانکی کشور باشد.
4–1–3–رقمکنترلی
به منظور کنترل صحت اصالت 3 مولفه اول شماره منحصر به فرد مالیاتی از 1 رقم کنترلی استفاده می شود که ترکیبی از شناسه یکتای حافظه مالیاتی، تاریخ ثبت صورتحساب و سریال صورتحساب داخلی در حافظه مالیاتی می باشد. در مواردی که هر کدام از 3 مقادیر دیگر معتبر نباشند یا تغییری در آنها ایجاد شود رقم کنترلی محتوای نادرستی خواهد داشت. الگوریتم مورداستفاده رقم کنترلی، Verhoeff می باشد.
در ابتدا می بایست مولفه شناسه یکتای حافظه مالیاتی که به صورت کاراکتر غیر عددی است ه عدد تبدیل شود. برای این منظور هر جرف از شناسه یکتای حافظه مالیاتی به معادل مبنای 10 UTF-8 مطابق جدول (2) تبدیل می شود تا ماهیت عددی پیدا کند.با جایگذاری اعداد بدست آمده، 1 عدد با حداکثر طول 12 رقم به دست می آید.
جدول2 . کدینگ UTF-8
9 | 8 | 7 | 6 | 5 | 4 | 3 | 2 | 1 | 0 | |
E | D | A | 6 | |||||||
O | N | M | L | K | J | I | H | G | F | 7 |
Y | X | W | V | T | R | Q | P | 8 | ||
Z | 9 |
- کاراکتر پایه
کاراکتر ذخیره- کاراکتر ممنوعه⇐I J L Q V
4- پیوست ها
مثال شماره منحصر به فرد مالیاتی صورتحساب:
شناسه یکتای حافظه مالیاتی: DEF5GH
تاریخ ثبت صورتحساب در حافظه مالیاتی:
1399/04/30→2020/07/20→18463day→0481F Hex
مثال 1) برای صورتحساب صادره با شماره سریال 000000000C شماره منحصر به فرد مالیاتی به صورت زیر خواهد بود:
- رقم کنترلی:
(DEF5GH) (0481F)Hex (000000000C)Hex = (68 69 70 5 71 72)UTF-8
(018463)Dec (00000000012)Dec →68697057172018463000000000012→Verhoeff=2
- شماره منحصر به فرد مالیاتی صورتحساب:
DEF5GH0481F000000000C2
مثال2) برای صورتحساب صادره با شماره سریال0000001FED شماره منحصر به فرد مالیاتی به صورت زیر خواهد بود:
- رقم کنترلی:
(DEF5GH) (0481F)Hex (0000001FED)Hex = (68 69 70 5 71 72)UTF-8
(018463)Dec (000000008173)Dec →68697057172018463000000008173→Verhoeff=8
- شماره منحصر به فرد مالیاتی صورتحساب:
DEF5GH0481000000F1FED8
مثال3) برای صورتحساب صادره با شماره سریال009956F721 شماره منحصر به فرد مالیاتی به صورت زیر خواهد بود:
- رقم کنترلی:
(DEF5GH) (0481F)Hex (009956F721)Hex = (68 69 70 5 71 72)UTF-8
(018463)Dec (002572613409)Dec →68697057172018463002572613409→Verhoeff=1
- شماره منحصر به فرد مالیاتی صورتحساب:
DEF5GH0481F009956F7211