آیین‌نامه اجرایی قانون تأسیس و اداره مدارس، مراکز آموزشی و مراکز پرورشی غیردولتی
شماره : ۱۷۸۷۹۵/ت۴۴۵۸۶هـ
تاریخ :۱۲/۰۹/۱۳۹۰
پیوست:
وزارت آموزش و پرورش ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور
هیئت وزیران در جلسه مورخ ۱۲/۱۰/۱۳۸۹ بنا به پیشنهاد شماره ۱۰/۵۰۶/۳۱۰ مورخ ۶/۲/۱۳۸۹ وزارت آموزش و پرورش و به استناد ماده (۴۱) قانون تأسیس و اداره مدارس، مراکز آموزشی و مراکز پرورشی غیردولتی ـ مصوب ۱۳۸۷ـ آیین‌نامه اجرایی قانون یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین‌نامه اجرایی قانون تأسیس و اداره مدارس، مراکز آموزشی و مراکز پرورشی غیردولتی
فصل اول ـ تعاریف
ماده۱ـ اصطلاحات مندرج در این آیین‌نامه در معانی مشروح ذیل به کار می‌روند:
الف ـ قانون: قانون تأسیـس و اداره مدارس، مراکز آموزشی و مراکز پرورشی غیردولتی ـ مصوب ۱۳۸۷ـ
ب ـ وزارت: وزارت آموزش و پرورش
ج ـ سازمان: سازمان مدارس غیردولتی و توسعه مشارکتهای مردمی
د ـ شورای نظارت مرکزی: شورای نظارت مرکزی موضوع ماده (۴) قانون
هـ ـ صندوق: صندوق حمایت از توسعه مدارس غیردولتی
و ـ مدارس:واحدهای آموزشی و پرورشیکهآموزشهای رسمی را مطابق دوره‌های تحصیلی (پیش دبستانی، ابتدایی، راهنمایی، تحصیلی، متوسطه و پیش دانشگاهی) ارایه می‌نمایند.
ز ـ مراکز: مراکز آموزشی و مراکز پرورشی غیردولتی
ح ـ متقاضی: اشخاص حقیقی و حقوقی که متقاضی تأسیس مدرسه، مرکز آموزشی یا مرکز پرورشی غیردولتی (اعم از داخل یا خارج از کشور) می‌باشند.
ط ـ مراجع قانونی ذی‌ربط (موضوع بند (۲) ماده (۵) قانون): نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، حراست و گزینش وزارت.
ی ـ مجوز تأسیس: مجوزی که مطابق بند (۳) ماده (۵) قانون توسط شورای نظارت مرکزی پس از تصویب وزیر آموزش و پرورش برای متقاضی صادر می‌شود.
ک ـ مجوز رسمی فعالیت: مجوزی که دارندگان مجوز تأسیس در صورت احراز شرایط قانونی فعالیت و منوط به استمرار شرایط مذکور در ماده (۸) قانون در چارچوب ماده (۸) این آیین‌نامه از وزارت دریافت می‌نمایند.
ل ـ اداره: اداره آموزش و پرورش شهرستان، منطقه و ناحیه
م ـ موسس: متقاضی که موفق به اخذ مجوز تأسیس و یا مجوز رسمی فعالیت مدرسه یا مرکز شده است.
فصل دوم ـ صدور مجوز تأسیس و مجوز رسمی فعالیت
ماده۲ـ مجوز تأسیس مدارس و مراکز حسب درخواست متقاضی به صورت جداگانه و به تفکیک جنسیت صادر می‌شود.
ماده۳ـ به منظور تحقق شرایط مندرج در ماده (۹) قانون و تمهید مقدمات فعالیت رسمی مدارس و مراکز، شورای نظارت مرکزی می‌تواند مهلت معینی را در مجوز تأسیس تعیین نماید.
تبصره۱ـ تمدید مجوز موضوع این ماده صرفا برای یک بار و به مدت یک سال امکان‌پذیر است.
تبصره۲ـ موافقت‌های اصولی که قبل از ابلاغ این آیین‌نامه صادر شده و تاکنون اجرایی نشده‌اند، حداکثر تا یک سال پس از ابلاغ این آیین‌نامه اعتبار خواهند داشت و پس از مهلت یاد شده متقاضیان باید مجددا مطابق ضوابط این آیین‌نامه، درخواست صدور مجوز تأسیس نمایند.
ماده۴ـ مراجع قانونی ذی‌ربط مکلفند پاسخ استعلام شورای نظارت مرکزی را ظرف یک ماه اعلام نمایند. شورای نظارت مرکزی موظف است در صورت تکمیل مدارک متقاضیان و مثبت بودن پاسخ استعلام، ظرف بیست روز نسبت به بررسی و صدور مجوز تأسیس مدارس و مراکز اقدام نماید.
ماده۵ ـ اشخاص حقوقی غیردولتی منوط به اینکه در اساسنامه آنها، تأسیس مدارس یا مراکز جزء موضوع فعالیت آنها پیش‌بینی شده باشد، برای اخذ مجوز تأسیس مدارس یا مراکز مکلف به ارایه مدارک زیر می‌باشند:
الف ـ درخواست کتبی با امضای مقام مجاز شخص حقوقی
ب ـ اساسنامه
ج ـ آگهی روزنامه رسمی
د ـ معرفی‌نامه نماینده حقوقی واجد شرایط مطابق تبصره (۱) ماده (۸) قانون
ماده۶ ـ اشخاص حقوقی غیردولتی دارای مجوز می‌توانند با رعایت مفاد ماده (۹) قانون و نیز آیین‌نامه استقرار مدارس غیردولتی و حسب مورد تأیید شورای نظارت مرکزی یا شورای نظارت استان نسبت به تأسیس و راه‌اندازی مدارس یا مراکز در خارج از استان یا داخل استان اقدام نمایند.
ماده۷ـ مجوز تأسیس و مجوز فعالیت رسمی مدارس و مراکز به نام متقاضی صادر می‌شود و قابل واگذاری به غیر نیست. در صورت تخلف متقاضی از مفاد این ماده، مجوز وی توسط شورای نظارت مرکزی لغو می‌شود.
ماده۸ ـ صدور مجوز رسمی فعالیت مدارس یا مراکز منوط به ارایه درخواست کتبی و مجوز تأسیس و نیز ارایه مدارک
مربوط به موضوعات زیر به اداره مربوط خواهد بود:
الف ـ تأمین نیرو، فضا و امکانات لازم مطابق ضوابط وزارت
ب ـ تضمین منابع مالی (در قالب وثیقه ملکی یا تضمین بانکی) جهت تأمین هزینه‌های مدرسه یا مرکز حداقل برای مدت یک سال
پ ـ پیشنهاد دو نفر واجد شرایط مدیریت یا مرکز
تبصره۱ـ وزارت مکلف است ضوابط موضوع بندهای (الف) و (ب) این ماده را ظرف سه ماه تهیه و به تأیید شورای نظارت مرکزی برساند.
تبصره۲ـ سازمان موظف است برنامه توسعه متوازن تأسیس مدارس و مراکز در سطوح استان، شهرستان و منطقه را ظرف یک ماه پس از ابلاغ این آیین‌نامه با رعایت آیین‌نامه استقرار مدارس غیردولتی در مناطق و محلات مختلف موضوع تصویب‌نامه شماره ۵۷۸۳۹/۴۲۸۱۳ مورخ ۱۶/۳/۱۳۸۹ تدوین و ابلاغ نماید.
تبصره۳ـ رعایت مفاد برنامه موضوع تبصره (۲) این ماده برای اخذ مجوز تأسیس و مجوز رسمی فعالیت ضروری است.
ماده۹ـ موسس موظف است ظرف سه سال پس از کسب مجوز رسمی فعالیت، گواهی درجه کیفیت مدرسه یا مرکز و گواهی صلاحیت حرفه‌ای مدیران، معلمان و کارکنان مدارس و مراکز را مطابق شاخص‌های تعیین شده از سوی وزارت، از مراجع تعیین شده توسط شورای نظارت مرکزی دریافت نماید.
تبصره ـ چنانچه موسس موفق به دریافت گواهی‌های موضوع این ماده نشود، نحوه استمرار فعالیت مدارس و مراکز در شورای نظارت مرکزی مطرح و تصمیم‌گیری خواهد شد.
ماده۱۰ـ آموزشگاههای علمی آزاد و آموزشگاههای زبان خارجی برای آموزش افراد زیر بیست سال و نیز مراکز آموزش پیش دبستانی برای کودکان پنج ساله که با مجوز سایر دستگاهها و نهادها ایجاد شده‌اند، موظفند جهت ادامه فعالیت حداکثر تا سه ماه پس از ابلاغ این آییـن‌نامه از وزارت مجوز لازم را اخذ نمـایند. در غیر این صورت، براساس قانون تعـطیل موسسات و واحدهای آموزشی، تحقیقاتی و فرهـنگی که بدون اخذ مجوز قانونی دایر شده یا می‌شود ـ مصوب ۱۳۷۲ـ و آیین‌نامه اجرایی آن با آنان برخورد خواهد شد.
فصل سوم ـ ثبت‌نام و تعیین شهریه
ماده۱۱ـ نحوه و شرایط ثبت‌نام در مدارس و مراکز، تابع قوانین و مقررات مربوط و دستورالعمل‌های شورای نظارت مرکزی و سیاستها و ضوابط ابلاغی وزارت خواهد بود.
تبـصره ـ ثبـت‌نام دانـش‌آمـوزان اتبـاع خـارجی و اقـلیت‌های دینـی در مـدارس و مـراکز داخـل و خارج از کشور براساس قوانین و مقررات مربوط انجام می‌گیرد.
ماده۱۲ـ اداره موظف است همه ساله و قبل از شروع ثبت‌نام، محدوده جغرافیایی و شرایط پیشنهادی هر مدرسه برای ثبت‌نام را بررسی و پس از تأیید به مدارس ابلاغ نماید.
ماده۱۳ـ شورای نظارت مرکزی موظف است ظرف چهار ماه پس از ابلاغ این آیین‌نامه، الگوی تعیین شهریه را براساس مفاد قانون و این آیین‌نامه تدوین و پس از تصویب وزیر آموزش و پرورش ابلاغ نماید.
ماده۱۴ـ موسس یا نماینده حقوقی وی با توجه به الگوی تعیین شهریه مدارس و مراکز موظفند تا پایان اردیبهشت هر سال میزان شهریه پیشنهادی خود را به شورای موضوع ماده (۱۶) قانون ارایه و شورای یاد شده موظف است تا پایان خرداد همان سال، میزان شهریه مدارس و مراکز را تعیین نماید.
ماده۱۵ـ به منظور تسریع در رسیدگی به تعیین شهریه مدارس و مراکز، شورای موضوع ماده (۱۶) قانون می‌تواند کارگروه یا کارگروه‌هایی با ترکیب متخصصان امور آموزشی،پرورشی، اداری و مالی تشکیل دهد. کارگروه‌های مذکور نتیجه بررسی را به منظور تصمیم‌گیری به شورای یاد شده منعکس می‌نمایند.
ماده۱۶ـ موسسان در صورت اعتراض نسبت به شهریه تعیین شده، می‌توانند مطابقتبصره ماده (۱۶) قانون، اعتراض خود را به صورت مستدل و مستند تا دهم تیر ماه به سازمان آموزش و پرورش استان تقدیم نمایند و این شورا موظف است ظرف یک ماه بهاعتراض رسیدگی و مراتب را جهت تأیید وزیر آموزش و پرورش به سازمان ارسال نماید. تصمیم وزیر آموزش و پرورش در مورد شهریه، قطعی و لازم‌الاجرا است.
ماده۱۷ـ موسسان یا نماینده حقوقی ایشان مکلفند جهت واریز وجوه دریافتی موضوع ماده (۱۷) قانون نسبت به افتتاح حساب در یکی از بانکها اقدام نمایند. وجوه مربوط به شهریه مدارس و مراکز با تشخیص موسس یا نماینده حقوقی ایشان، مطابق دستورالعمل‌های وزارت هزینه می‌شود. سایر وجوه دریافتی موضوع بندهای « ب» و « ج» ماده (۱۴) قانون زیر نظر شورایی مرکب از نماینده موسسان، مدیر، دو نفر نماینده انجمن اولیا و مربیان و نماینده معلمان مدرسه صرفا در جهت بهبود کیفیت خدمات آموزشی و پرورشی هزینه می‌شود.
ماده۱۸ـ دستورالعمل ساماندهی آگهی‌های تبلیغاتی مدارس و مراکز با هماهنگی مراجع مربوط، توسط شورای نظارت مرکزی تدوین و پس از تصویب وزیر آموزش و پرورش، ابلاغ می‌شود.
ماده۱۹ـ سال مالی مدارس و مراکز منطبق با سال تحصیلی بوده و درآمدها و هزینه‌ها باید در دفاتر رسمی (روزنامه و کل) ثبت شود. عملکرد مالی مدرسه یا مرکز حداقل در دو نوبت در سال از سوی ادارات آموزش و پرورش بازرسی می‌شود. مدیر مدرسه یا مرکز مکلف است تراز مالی هر سال تحصیلی مدرسه یا مرکز را تا پایان مهر ماه سال تحصیلی جدید پس از تصویب موسسان، جهت رسیدگی و تأیید نهایی به اداره مربوط تقدیم نماید. اداره پس از رسیدگی و تأیید، مراتب را تا پایان آذرماه همان سال به اداره امور اقتصادی و دارایی مربوط ارسال می‌نماید.
فصل چهارم ـ امور مالی و تسهیلات
ماده۲۰ـ بانکهای کشور موظفند تسهیلات موضوع ماده (۱۰) قانون را سه ماه پس از تکمیل پرونده توسط موسس معرفی شده از سوی سازمان آموزش و پرورش استان مربوط با رعایت مقررات پرداخت نمایند.
ماده۲۱ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در اجرای ماده (۱۰) قانون موظف است هماهنگی لازم را با شورای پول و اعتبار معمول و گزارش عملکرد این ماده و ماده (۲۰) را به صورت سالانه به هیئت وزیران ارایه نماید.
ماده۲۲ـ مدارس موضوع این آیین‌نامه در برخورداری از تخفیفات، ترجیحات و معافیتهای مالیاتی و عوارض در حکم مدارس دولتی هستند.
ماده۲۳ـ معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور اعتبارات مربوط به یارانه موضوع ماده (۱۱) قانون را در بودجه سالانه کل کشور پیش‌بینی می‌نماید.
فصل پنجم ـ مدیریت و نیروی انسانی
ماده۲۴ـ بکارگیری کارکنان مدارس و مراکز موضوع ماده (۲۳) قانون، براساس ضوابط علمی و گزینشی آموزش و پرورش و منوط به پیشنهاد مدیر و تأیید موسسان یا نماینده حقوقی موسسان و اعلام نظر گزینش آموزش و پرورش است.
ماده۲۵ـ موسسان باید تا پایان اردیبهشت ماه هر سال، معادل یک و نیم برابر نیروی انسانی مورد نیاز واجد شرایط (اعم از نیروهای آموزشی، پرورشی، اداری و خدماتی) سال بعد مدرسه یا مرکز را برحسب ضوابط علمی و گزینش آموزش و پرورش به اداره معرفی نمایند. اداره مربوط موظف است تا پانزدهم خرداد ماه هر سال افراد معرفی شده را به هسته گزینش استان معرفی نماید. هسته‌های گزینش موظفند تا پانزدهم مرداد ماه هر سال نتیجه بررسی‌ها را به اداره مربوط اعلام نمایند.
تبصره ـ شورای نظارت مرکزی موظف است ظرف شش ماه پس از ابلاغ این آیین‌نامه، دستورالعمل نحوه تعیین صلاحیتهای علمی کارکنان و همچنین دستورالعمل شرایط سابقه آموزشی یا پرورشی مدیران مراکز و نحوه محاسبه آن، موضوع تبصره (۲) ماده (۲۱) قانون را تهیه و پس از تأیید وزیر آموزش و پرورش ابلاغ نماید. نیروهایی که قبل از تصویب دستورالعمل نحوه تعیین صلاحیتهای علمی کارکنان بکار گرفته شده‌اند، موظفند تا سه سال شرایط خود را با دستورالعمل مذکور تطبیق دهند، در غیر این صورت ادامه فعالیت آنان ممنوع خواهد بود.
ماده۲۶ـ ساعات کار تدریس کارکنان آموزشی تمام‌وقت غیررسمی مدارس بیست و چهار ساعت و ساعات کار مدیران، معاونان و کادر اداری و دفتری و خدماتی مدارس، سی و شش ساعت در هفته تعیین می‌شود.
تبصره۱ـ شاغلانی که کمتر از ساعات تعیین شده در این ماده انجام وظیفه می‌نمایند، پاره‌وقت تلقی می‌شوند.
تبصره۲ـ آموزگاران پایه‌های دوره تحصیلی آموزش ابتدایی، تمام‌وقت محسوب می‌شوند.
ماده۲۷ـ موسس موظف است دو نفر واجد شرایط مدیریت مدرسه یا مرکز را تا پایان خرداد ماه به اداره مربوط معرفی نماید. در صورتی که موسس فرد واجد شرایط مدیریت را از بین مستخدمان رسمی آموزش و پرورش پیشنهاد نماید، وزارت می‌تواند حسب ماده (۲۴) قانون با مأموریت فرد تأیید شده موافقت نماید. در صورتی که مدیر پیشنهادی از بین نیروهای غیررسمی باشد، رعایت تبصره (۲) ماده (۲۲) قانون الزامی است.
ماده۲۸ـ در اجرای ماده (۲۷) قانون، وزارت موظف است همه ساله مطابق قوانین و مقررات مربوط، برنامه دوره‌های آموزشی تکمیلی، بدو خدمت یا ضمن خدمت معلمان، مربیان و سایر کارکنان مدارس و مراکز را طراحی و ابلاغ نماید و افراد مذکور موظفند با اعلام وزارت در زمان مقرر، دوره‌های یاد شده را بگذرانند. هزینه این دوره‌ها توسط موسسان و افراد اشاره شده براساس دستورالعمل وزارت پرداخت می‌شود.
تبصره ـ وزارت، مطابق دستورالعمل ابلاغی وزیر آموزش و پرورش می‌تواند تمام یا بخشی از هزینه‌های موضوع این ماده را با اولویت مناطق محروم از محل منابع مصوب مربوط پرداخت نماید.
ماده۲۹ـ ضوابط و مقررات مربوط به ساختار تفصیلی و درجه‌بندی پست‌های سازمانی مدارس و مراکز ظرف سه ماه پس از ابلاغ این آیین‌نامه، توسط وزارت تدوین و ابلاغ خواهد شد.
تبصره ـ موسسان مدارس و مراکز موظفند سازمان تفصیلی مدارس و مراکز خود را براساس ضوابط و مقررات موضوع این ماده تدوین و تأییدیه اداره مربوط را اخذ نمایند.
ماده۳۰ـ در صـورتی که هـیچکدام از مـوسسان واجـد شـرایط یا اداره مـربوط، آمادگی خرید و بهره‌برداری موارد مذکور در بندهای (الف) و (ب) ماده (۳۱) قانون را نداشته باشند، موضوع با رعایت قوانین و مقررات مربوط در شورای نظارت مرکزی مطرح و با رعایت آن ماده تعیین تکلیف می‌شود.
ماده۳۱ـ به وزارت اجازه داده می‌شود که از محل اعتبارات صندوق و در سقف اعتبارات مصوب، بخشی از حق بیمه کارکنان غیررسمی مدارس را پرداخت نماید.
ماده۳۲ـ سازمان موظف است آیین‌نامه آموزشی و پرورشی مراکز را ظرف شش ماه پس از ابلاغ این آیین‌نامه تدوین و به تصویب شورای عالی آموزش و پرورش برساند.
ماده۳۳ـ در صورت ضرورت، سازمان می‌تواند بخشی از منابع مالی مورد نیاز برای نظارت بر مراکز آموزشی غیردولتی را با رعایت قوانین و مقررات مربوط از محل اعتبارات موضوع ماده (۲۰) قانون تأمین نماید.
ماده۳۴ـ نظارت بر حسن اجرای قانون، برعهده شوراهای نظارت مرکزی، استانی و در صورت لزوم شهرستانی و منطقه‌ای می‌باشد. سازمان مکلف است اقدامات هر یک از ادارات مذکور در قانون را در حدود وظایف و مأموریت‌های تعیین شده به شورای نظارت مرکزی گزارش نماید.
ماده۳۵ـ به منظور نظارت و ارزیابی عملکرد مدارس، مراکز و شوراهای نظارت استان، شهرستان و منطقه، الگوی مشخصی توسط شورای نظارت مرکزی تدوین و پس از تصویب وزیر آموزش و پرورش ابلاغ می‌شود.
